SADC yaunda kikosi kazi kuratibu Ebola

Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto wa Tanzania, Ummy Mwalimu.

Na Suleiman Msuya

MAWAZIRI wanaosimamia sekta za Afya na Ukimwi katika nchi za Jumuiya ya Maendeleo Kusini mwa Afrika (SADC), wameazimia kuanzisha kikosi kazi cha uratibu wa pamoja kushughulikia ugonjwa wa Ebola.

Hayo yamesemwa na Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto wa Tanzania, Ummy Mwalimu wakati akitoa maazimio matano ya mkutano wa mawaziri wa sekta hiyo walikutana jana jijini Dar es Salaam.

Mwalimu ambaye ni Mwenyekiti wa Mawaziri wa Sekta hiyo ya Afya na Ukimwi kwa nchi za SADC, alisema uamuzi wa kuanzisha kikosi kazi umejikita katika kukabiliana na maafa na magonjwa ya dharura yanayotokea kwa mara katika nchi wanachama.

"Jana tumekaa na kujadiliana ambapo tumetoka na maazimio matano moja ya wapo ni hili la maafa na dharura ambalo litahusisha uanzishaji wa kikosi kazi cha uratibu wa pamoja wa kushughulikia ugonjwa wa Ebola Afrika," alisema.

Mwalimu alisema wamekubaliana kuboresha mafunzo kuhusu masuala ya  maafa na dharura, kushirikiana katika maandalizi ya mwitikio wa dharura ikiwemo kuwajengea uwezo kwa watoa huduma katika maeneo ya mipaka na kupeana taarifa kwa wakati.

Aidha, Waziri Mwalimu alisema katika kukabiliana na changamoto ya lishe kwa nchi wanachama wanatarajia kuanzisha matumizi ya kadi alama za lishe na kuweka kanuni za pamoja za katazo la uhamasishaji wa matumizi ya maziwa ya kopo na vyakula mbadala kwa watoto wachanga na wadogo na kumlinda mama anayenyonyesha (likizo ya uzazi).

“Tumeweka kanuni za pamoja za katazo la uhamasishaji wa matumizi ya maziwa ya kopo na vyakula mbadala kwa watoto wachanga na wadogo na kumlinda mama anayenyonyesha yaani likizo ya uzazi,” alisema.

Alisema watoto wengi wanashindwa kunyonya kwa kipindi wanachohitaji kiasi kwamba wanaanzishiwa maziwa mbadala mapema jambo ambalo ni kinyume na kanuni za afya.

Alisema wameazimia kutumia mfumo wa kikanda kuboresha lishe kwa watoto na mkakati wa kikanda wa kudhibiti uzito uliozidi na kiribatumbo katika jamii.

Pia Mwenyekiti huyo alisema azimio hilo linataka uongwezwaji wa virutubishi vya vitamini na madini wakati wa usindikaji kwenye unga wa mahindi, unga wa ngano, sukari, mafuta ya kula na chumvi.

Kuhusu azimio la malaria Mwalimu alisema kutokana na ugonjwa huo kuendelea kuwa tishio wameazimia kuendelea kufuatilia ubora wa dawa za kutibu malaria na kufanya utafiti wa usugu wa vimelea vya malaria dhidi ya dawa zinazotumika.

Alisema pia wataendeleza mapambano dhidi ya malaria katika nchi za SADC na kuendelea kufuatilia ubora wa viuatilifu vinavyotumika kwenye afua za vyandarua na dawa ukoko ili kuona kama vinaendelea kuwa na ubora unatakiwa katika kudhibiti mbu na kuendelea na utafiti ili kubaini maeneo yenye maambukizi makubwa.

Mwenyekiti huyo wa baraza la mawaziri wa afya na Ukimwi SADC alisema  wamekubaliana kudhibiti maambukizi ya Virusi vya Ukimwi (VVU), kwa kuweka kipaumbele katika kutoa huduma za unahisi na kupima kwa makundi yakiyoko katika hatari ya kuambukizwa ikiwemo vijana balehe wa kike na kina mama wadogo.

"Nchi wanachama watajikita katika matumizi ya dawa ili kufikia malengo ya 90,90,90 ya kutokomeza Ukimwi ifikapo 2030," alisema.

Waziri Mwalimu alitaja azimio la tano ni kuhusu Kifua Kikuu (TB) ambapo nchi za SADC zinachangia asilimia 77 ya wagonjwa katika Bara la Afrika.

Alisema wamepitisha mpango wa 2020 hadi 2025 ili kuhakikisha ifikapo 2030 kifua kikuu hakipo na kushirikiana, kuoanisha sera na miongozo ya kitaifa ya kudhibiti TB katika ukanda wa SADC.

Pia wamekubaliana kuimarisha ushirikiano kati ya mipango ya TB na Ukimwi, sekta binafsi, asasi za kiraia na sekta nyingine katika ukanda.

"Pia tumeimarishe udhibiti wa TB migodini hasa wachimbaji wa madini kwenye mipaka kwa kuboresha mifumo ya utoaji wa taarufi na rufaa ya wagonjwa wa nchi wanachama," alisema.